BÀI 5: Xử lý ra hoa sầu riêng mùa thuận và mùa nghịch
Sầu riêng là loại cây trồng đang được nhiều nhà vườn lựa chọn canh tác. Để có được vườn sầu riêng như ý muốn đòi hỏi nhà vườn cần làm đúng kỹ thuật, từ khâu chăm sóc, xử lý ra hoa, xử lý đậu trái, chăm sóc và nuôi dưỡng trái, đến các khâu sau thu hoạch. Trong đó, để đạt năng suất cao, đòi hỏi nhà vườn phải thật chú ý đến kỹ thuật xử lý khi ra hoa và giữ trái cho cây sầu riêng.
Vậy làm sao để sầu riêng ra hoa đúng thời điểm mong muốn và đậu hoa cao thì bài viết sau đây sẽ là những bước để cách bạn xử lý ra hoa đạt hiệu quả cao.
XỬ LÝ RA HOA MÙA THUẬN
- Tạo khô hạn (hay xiết nước)
Để phân hóa mầm hoa, cây sầu riêng cần có thời gian khô hạn (nhiệt độ cao, ẩm độ thấp). Do đó, xử lý ra hoa sầu riêng ở điều kiện này đòi hỏi người trồng nên chú ý đến thời tiết để tránh ngập úng khi mưa, cây dễ nhiễm bệnh và mầm đi vào trạng thái ngủ, không thể hình thành hoa.
Khi xiết nước, nếu vườn có đào mương bà con nên rút cạn nước để đất vùng rễ cây khô nhanh giúp quá trình xử lý ra hoa diễn ra nhanh và thuận lợi hơn. Khi đất dưới gốc cây đã khô, tiến hành phủ ni lông để tránh nước mưa ảnh hưởng quá trình tạo khô hạn.
Thời gian từ tháng 12 đến tháng 1 năm sau là lúc sầu riêng bắt đầu phân hóa mầm hoa. Nếu cây chưa nở hoa hoặc ra hoa ít hơn trong thời điểm này, cần tiến hành dọn vệ sinh vườn để tạo thông thoáng, đất nhanh khô giúp cây tạo nụ hoa mới.
Việc xiết nước được thực hiện từ 7 – 14 ngày tùy vào độ ẩm của đất và tình trạng cây. Nếu cây sầu riêng có hiện tượng héo mà chưa ra hoa, nên tiến hành tưới đẫm khoảng 1/3 lượng nước thông thường rồi tiếp tục xiết nước cho đến khi xuất hiện chồi hoa. Khi mầm hoa ra khoảng 3-4 cm, tiến hành tưới nước trở lại.
- Tỉa hoa
Sầu riêng cho hoa rất nhiều vì vậy cần cắt tỉa để tránh tình trạng cạnh tranh dinh dưỡng gây ra sự phát triển không đồng đều của hoa và cho trái không đạt chất lượng.
Thời điểm thích hợp để tỉa hoa là khi chùm hoa hình thành được 3 – 5 cm:
Tỉa chùm hoa: giữ lại những chùm hoa khỏe, cuống to và đảm bảo các chùm hoa mọc cách xa nhau trên cành (khoảng 20-25 cm). Tỉa các cụm hoa gần thân, ở sát ngọn và ở đầu cành vì ở những vị trí này khả năng mang trái thấp, quả thường phát triển kém, dễ ảnh hưởng gió gây gãy rụng. Nên để những hoa ở giữa cành vì hoa ở giữa có khả năng mang trái cao kết hợp việc phun thuốc ngừa bệnh thán thư cho cây.
- Tỉa hoa trong chùm: cắt tỉa hoa khi chúng đạt chiều dài 8 – 10 cm. Giữ lại những bông hoa tròn đều, màu sáng, cuốn to khỏe và không sâu bệnh, với số lượng không quá 10 hoa/chùm.
Thực hiện cắt tỉa hoa sầu riêng ngay sau khi hoa nở và không được kéo dài hơn 1 tháng. Hoa thường ra từ 2 – 3 đợt trong 1 năm. Thông thường, sẽ cắt bỏ bớt hoa đợt 1 và 3, để lại đợt 2 cho quả chín tập trung theo thời gian của thị trường.
- Thụ phấn
Thụ phấn chéo: có thể trồng các loại sầu riêng khác nhau trong cùng một vườn theo một tỷ lệ nhất định để thúc đẩy quá trình thụ phấn khi chúng ra hoa.
Thụ phấn trợ lực: sầu riêng có hạt phấn kết thành khối và dính nên không thể tự tung phấn nhờ gió. Có thể giúp cây thụ phấn bằng cách gom hoa vào buổi chiều, cho nhị của cây cần hạt phấn vào lọ, ủ đến khi nhụy nhả phấn thì quét phấn lên chổi rồi quét lên bộ nhụy của cây muốn thụ phấn, thực hiện từ 21h đến 22h đêm để tăng hiệu quả.
- Bón phân trong suốt thời kỳ ra hoa
Bón phân đón hoa
Để cây sầu riêng dễ tạo mầm hoa nên bón phân từ 30 – 40 ngày trước khi cây ra hoa.
Cần tăng cường dinh dưỡng cho cây trong giai đoạn này bằng cách bổ sung NPK và phân gà hữu cơ. Phân gà hữu cơ giúp cải thiện độ phì nhiêu, tạo môi trường sống thuận lợi cho vi sinh vật có ích phát triển, giúp đất giữ ẩm, cải thiện hiệu quả của phân vô cơ và tăng khả năng phục hồi của cây trồng. Trong thời gian này, nên bón lót từ 3 – 5kg chất hữu cơ cho mỗi gốc.
Bón phân nuôi hoa
Trong thời kỳ ra hoa, nên sử dụng phân bón lá, phân NPK các chế phẩm dinh dưỡng để cung cấp dinh dưỡng cho cây cũng như thúc đẩy quá trình ra hoa, đậu quả. Đồng thời, nên kết hợp với các biện pháp phòng trừ sâu bệnh để đạt hiệu quả cao.
- Giai đoạn 1 (búp 20 ngày): Bà con chọn công thức NPK 3 số để dinh dưỡng cân bằng (15-15-15, 16-16-16, 17-17-17). Ở giai đoạn là thời điểm tỉa bông kèm phun thuốc phòng trừ bệnh cho cây. Bổ sung amino acid và vi lượng qua lá giúp lá xanh dày khỏe, tăng khả năng quang hợp. Đây là cơi đọt quan trọng để nuôi trái. Bà con có thể dùng phân bón lá để bổ sung trung, vi lượng cho cây ở thời điểm này.
- Giai đoạn 2 (trước xổ nhụy 15 ngày, búp 40-45 ngày): Bà con nên chọn công thức NPK chứa kali cao để chặn đọt (15-5-25, 15-5-20, 12-11-18, 16-9-20). Bổ sung amino acid và vi lượng qua lá giúp lá xanh dày khỏe, tăng khả năng quang hợp và bổ sung Canxi và Bo. Đây là cơi đọt quan trọng để nuôi trái.
- Giai đoạn 3 (sau xổ nhụy 15 ngày): Bà con tiếp tục chọn công thức kali cao để chặn đọt (15-5-25, 15-5-20, 12-11-18, 16-9-20) + kết hợp hữu cơ (1-2kg). Để hạn chế rụng trái non ở giai đoạn này bà con phun GA3 5-10ppm (1g nguyên chất/100-200l nước). Kết hợp phân bón lá 1:2:1 (15-30-15) 2 lần cách nhau 10-15 ngày.
- Tưới nước nuôi hoa
Trong giai đoạn mang hoa sầu riêng rất cần nước do đó cần tưới nước cách ngày để hoa phát triển tốt và chất lượng hạt phấn được duy trì.
Trước khi hoa nở 1 tuần, chỉ tưới bằng 1/3 lượng nước so với trước đó (nhưng không để héo cây, héo hoa). Vì hạt phấn sẽ bị hỏng nếu môi trường quá ẩm, quá trình thụ phấn và đậu trái sẽ bị ảnh hưởng. Tiếp tục tưới sau khi đậu trái, tăng dần lượng nước đến mức ổn định.
XỬ LÝ RA HOA MÙA NGHỊCH
Khi xử lý sầu riêng ra hoa cần đảm bảo cây đã phục hồi sinh lực một cách tốt nhất sau giai đoạn thu hoạch.
Tránh việc kích thích cây ra hoa trong giai đoạn cây phát triển đọt, vì điều này sẽ khiến hoa phát triển không đồng đều. Tốt nhất nên xử lý ra hoa khi cây được bón phân lần thứ 2 từ 30 – 40 ngày, khi cây ra 2 lần đọt và bắt đầu ra đợt lá thứ 3 thì có thể tiến hành xử lý hoa.
Bón phân lần 3 tại gốc tạo điều kiện cho lá phát triển nhanh chóng và thuần thục. Sau thời điểm bón phân lần 3 tầm 5 – 7 ngày khi lá cây đã phát triển thành thục thì bắt dầu phun thuốc để kích thích mầm hoa.
Tiến hành dọn vệ sinh vườn và bên dưới gốc cây để tiến hành xiết nước (tương tự như xử lý ra hoa mùa thuận).
Mầm hoa sẽ phân hóa khoảng 7 – 14 ngày tùy thuộc vào điều kiện thời tiết khác nhau mà nó sẽ phân hóa nhanh hoặc là chậm. Hãy chú ý đến sự phân hóa mầm hoa ở dưới cành cấp 1 hoặc cành cấp 2 quan sát nếu chúng có hình dạng mắt cua thì phùn thêm Thioure có liều lượng 3-5g/10 lít nước để đánh thức mầm hoa và kích thích sự phát triển của hoa.
Khi hoa nhú được 2 – 3 cm thì cuống màng nylon bắt đầu tưới nước cho cây để hoa nở đồng đều, lượng nước tưới nhiều để hoa nở đồng loạt. Đến khi nào hoa có độ dài 3 – 4 cm thì nên tỉa cành. Và thực hiện các tiếp theo tương tự như quy trình xử lý ra hoa mùa thuận.
Lưu ý chỉ nên xử lý ra hoa trái mùa với những cây sầu riêng đã phát triển thành thục, có độ tuổi từ 7 năm tuổi trở lên. Nên sử dụng bổ sung thêm một số loại phân bón lá có hàm lượng kali và lân cao để hoa phát triển tốt hơn
Để sầu riêng cho năng suất cao khi ra hoa trái mùa cần có kỹ thuật chăm sóc đúng cách từ sau khi thu hoạch và đậu trái, xử lý đậu trái bằng phương pháp tự thụ phấn, cách chăm sóc và nuôi dưỡng trái tốt để trái không bị rụng.
CHÚC QÚY BÀ CON CANH TÁC TỐT VÀ MỘT VỤ MÙA NHƯ Ý!
Mời quý bà con xem thêm bài viết:
Tài liệu tham khảo:
https://sfarm.vn/kinh-nghiem-xu-ly-ra-hoa-va-dau-qua-sau-rieng/
https://nongnghiepnhanh.com/ky-thuat-xu-ly-sau-rieng-ra-hoa-va-giu-trai-cho-nang-suat-cao-13.html